İki yıl geri ödemesiz kentsel dönüşüm kredisi, riskli yapı tespiti yapılan konut ve işyerlerinin yenilenmesinde önemli bir finansman alternatifi olarak öne çıkıyor. Vatandaşlar, kredinin ne olduğundan başvuru sürecine, hesaplama yöntemlerinden geri ödemesiz dönemin avantajlarına kadar pek çok detayı merak ediyor. Ayrıca kredinin nasıl alınacağı ve sağlanacak desteklerin kapsamı hakkındaki bilinmeyenler de gündemde.
Bu haberimizde, kredinin tanımından başvuru aşamalarına, hesaplama formülünden şartlarına kadar merak edilen tüm soruları yanıtladık.
2 Yıl Geri Ödemesiz Kentsel Dönüşüm Kredisi Nedir?
İki yıllık geri ödemesiz kentsel dönüşüm kredisi, riskli olduğu tespit edilen binalar yıkıldıktan sonra malik veya kiracılara sunulan bir finansman desteğidir. Bu krediyle borç faiz ve taksitleri, kredi sözleşmesinin imzalandığı tarihten itibaren iki yıl boyunca ödenmez; ödemeler ancak bu iki yıllık sürenin bitiminde başlar. Bu kredinin en büyük faydası, hak sahiplerinin inşaat ve taşınma masraflarını planlarken iki yıl boyunca kredi ödemek zorunda kalmamalarıdır. Ancak kredi almadan önce risk tespiti raporu, tahliye ve yıkım işlemlerinin eksiksiz yapılması şarttır.
Ayrıca aynı anda birden fazla bağımsız bölüm için başvuru yapıldığında toplam tutarın belli bir üst sınırı olduğunu unutmamak gerekir. Bankalar arasında uygulama detaylarında farklılıklar olabilir. Bu yüzden başvurmadan önce her bankanın koşullarını dikkatlice incelemeniz önemlidir.
2 Yıl Geri Ödemesiz Kentsel Dönüşüm Kredisi Nasıl Hesaplanır?
İki yıllık geri ödemesiz kentsel dönüşüm kredisi öncelikle kullanılacak kredi tutarı ve vade uzunluğunun netleştirilmesiyle başlar. Mevzuat uyarınca tek bir bağımsız bölüm için en fazla 1.250.000 TL kredi verilebilmektedir. Aynı hak sahibinin birden fazla bağımsız bölümü varsa, toplamda 3.000.000 TL’yi aşmayacak şekilde finansman desteği alınabilir. Konut kredilerinde azami vade 120 ay, işyeri kredilerinde ise 84 ay olarak uygulanır ve kredinin koşullarına geçmeden önce güncel yasal düzenlemeler dikkatle incelenmelidir.
Devlet destekli faiz oranları, konut ve işyeri kredilerinde farklı sınıflara göre belirlenir. Konutlarda standart oran yıllık %8,40 iken, B sınıfı enerji kimlik belgesine sahip yapılarda %8,90, A sınıfı olanlarda %9,40 olarak uygulanır. Bireysel işyerleri için bu oranlar sırasıyla %4,80, %5,30 ve %5,80 düzeyindedir. Yıllık faiz oranları, 12’ye bölünerek aylık yüzdeye dönüştürülür; örneğin %8,40 yıllık, yaklaşık %0,70 aylık faize karşılık gelir.
İki yıllık geri ödemesiz dönemde bankalar ya yalnızca anapara ödemesini erteleyip aylık faiz tahsilatı yapar ya da ana para ve faizi birlikte iki yıl sonraya erteler (tam erteleme modeli). Aylık faiz seçeneğinde ilk 24 ay boyunca sadece aylık faiz ödeyerek nakit akışını yönetmek mümkün olur. Tam erteleme tercih edildiğinde ise iki yıl sonunda birikmiş faiz ana paraya eklenir ve kalan tutar üzerinden taksitlendirme yapılır. Erteleme süresi sona erdiğinde, kalan vade ay sayısı ve aylık faiz oranı kullanılarak eşit taksit formülü uygulanır.
2 Yıl Geri Ödemesiz Kentsel Dönüşüm Kredisi Nasıl Alınır?
Kentsel dönüşüm kredisi kullanmak isteyenlere ilk şart, binanın riskli yapı statüsünde olduğunun Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yetkilendirdiği kurumlarca düzenlenen teknik bir raporla kanıtlanmasıdır. Yıkım işlemleri tamamlandıktan sonra hak sahipleri, bu raporu ve tahliye belgesini aldıktan sonraki 12 ay içinde bakanlıkla protokol imzalamış bankalardan birine başvurabilirler.
Konutlar için bağımsız bölüm başına azami 1.250.000 TL; işyerleri için ise 350.000 TL kredi desteği sunulur. Konut kredilerinde geri ödemesiz dönem dahil olmak üzere toplam vade süresi 120 aya, işyerlerinde ise 84 aya kadar çıkabilir. İki yıllık erteleme bittikten sonra geri kalan vade boyunca eşit taksitlerle ödeme yapılır.
Bu kredide Bakanlık, konutlar için yıllık %8,40; işyerleri için %4,80 düzeyinde faiz desteği sağlar. Enerji kimlik belgesi B sınıfı yapılar için 50 baz puan, A sınıfı yapılar için 100 baz puan ek indirim uygulanarak maliyet daha da düşürülür.
Onaylanan kredi, deprem riski taşıyan yapıların kısa sürede ve güvenli biçimde yenilenmesini sağlar. Ödeme planı, hak sahibinin bütçesine ve tercih ettiği ödeme sıklığına göre kişiselleştirilir. Böylece iki yıllık erteleme dönemi sonrası taksitler makul seviyelerde sabitlenir ve nakit akışı korunur.
Bu Kredinin Şartları Nelerdir?
2 yıl geri ödemesiz kentsel dönüşüm kredisi kullanmak için yerine getirmeniz gereken temel şartlar aşağıdaki gibidir:
● Risk Tespiti: Binanızın riskli yapı olarak kabul edilmesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı onaylı kuruluşlardan alınacak teknik raporla kanıtlanmalıdır. Bu rapor için yalnızca bir malikin başvurması yeterlidir.
● Tahliye Şartı: Krediye hak kazanmak için yapının, malik veya kiracıların uzlaşmasıyla tahliye edilip yıkım işlemlerinin tamamlanması gerekir. Zorla tahliyeler farklı süreçlere tabidir.
● Finansal Uygunluk: Düzenli ve belgelendirilebilir gelir göstermek ile kredi notunun yeterli seviyede olması, başvurunun bankaca olumlu değerlendirilmesinde kritik rol oynar.
● Anlaşmalı Bankalara Başvuru: Kredi yalnızca Bakanlık ile protokol imzalamış bankalardan kullanılabilir. Güncel protokol ortakları listesine bakıp, başvurunuzu bu bankaların şube veya dijital kanallarından yapmalısınız.
● Tapu Sahipliği ve Muvafakat: Başvuruyu tapu sahibi yapar. Birden fazla hissedar varsa, tüm paydaşların yazılı onayı gereklidir.
● İmar ve Ruhsat Uygunluğu: Kredilendirme yalnızca imar planına uygun, yapı ruhsatı ve iskan izni tam olan binalar için geçerlidir. Kaçak veya ruhsatsız yapılar bu kapsamın dışındadır.
