Çağdaş Hukukçular Derneği Alanya Şubesi, 24 Ocak Tehlikedeki Avukatlar Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, uluslararası hukukun avukatları adaletin koruyucusu olarak tanıdığını ve 2010 yılında ilan edilen bu özel günün, dünya genelinde avukatların çalışmalarının engellendiği, taciz edildiği veya fiziksel tehlike altında bulunduğu ülkeleri anma amacını taşıdığını belirtti. 2024 yılında Tehlikedeki Avukatlar Günü'nün İran'daki avukatlara ithaf edildiğine dikkat çekti. Çağdaş Hukukçular Derneği Alanya Şubesi adına açıklama yapan Şenli, “Uluslararası hukuk, herkes için adaletin koruyucusu olarak avukatlara özel koruma sağlayarak avukatların her toplumda oynadıkları özel rolü açıkça tanımaktadır. 2010 yılında 24 Ocak Tehlike altındaki Avukatlar Günü ilan edilmiştir. 24 Ocak Tehlikedeki Avukatlar Günü, her yıl Dünya genelindeki şehirlerde, ülkelerde ve farklı kıtalarda avukatların çalışmalarının engellendiği, avukatların yargı eliyle yahut farklı yollarla taciz edildiği veya fiziksel tehlike altında bulunduğu ülkelerden birine ithaf edilmektedir. 2024 yılında Tehlikedeki Avukatlar Günü, İran'daki avukatlara ithaf edilmiştir. İran’daki avukatların durumu bugün son derece kritiktir. İran’daki hukuki düzenlemeler, avukatlara ruhsat verilmesini engelleyen kısıtlayıcı prosedürler ve İran Barosu’na üye olmak yahut yönetime katılmak için aday olan avukatlar hakkında hükümete güvenlik soruşturması yapma yetkisi verilmesi aracılığı ile hukuk mesleğinin bağımsızlığını zedelemektedir. İran hukuku aynı zamanda kişilerin kendi avukatlarını seçme hakkını ve aynı zamanda en ağır cezalandırılma riski altında olan kişiler de dahil olmak üzere kişilerin avukatlarına danışmak için yeterli süreye sahip olma hakkını da engellemektedir. İnsan hakları savunucuları ve avukatlar üzerindeki baskı, 2022 yılında "uygunsuz başörtüsü taktığı" iddiasıyla tutuklanmasının ardından hayatını kaybeden 22 yaşındaki İranlı kadın Jina Mahsa Amini'nin ölümüyle ilgili protestolardan bu yana yoğunlaştı. Amini ailesinin avukatlığını üstlenmek, dosya ile ilgili röportaj vermek ve adli tıp kurumunun Jina Mahsa Amini'nin ölüm nedenine ilişkin düzenlediği rapora itiraz etmekle suçlanan avukat Saleh Nikbakht'ın "rejim aleyhine propaganda yapmaktan" mahkum edilmesi bunun açık bir örneğidir. Protestolarla ilgili olarak Eylül 2022'den bu yana en az 66 avukat tutuklanmış ve gözaltına alınmıştır. Bu avukatlardan 11'i hüküm giymiş, 47'si ise fahiş tutarlarda kefaletlerle serbest bırakılmıştır. İran’daki avukatların karşı karşıya olduğu bu zor durum göz önüne alındığında, Tehlikedeki Avukatlar Günü Koalisyonu aşağıdaki talep ve önerileri ifade etme gereğini duymaktadır” dedi.
İŞTE AVUKATLARIN TALEP VE ÖNERİLERİ
1- İran hükümeti, avukatların korkutma, engelleme, taciz veya uygunsuz müdahale olmaksızın tüm mesleki işlevlerini yerine getirebilmelerini sağlamalıdır. Avukatlar, avukatlık görevleri çerçevesinde gerçekleştirdikleri herhangi bir eylemden dolayı kovuşturma veya idari, ekonomik veya diğer yaptırımlarla tehdit edilmemelidir.
2- Avukatlar, mesleki fonksiyonlarını yerine getirirken müvekkilleriyle veya müvekkillerinin davalarıyla özdeşleştirilmemelidir.
3- Avukatlar, kendi çıkarlarını korumak, sürekli eğitim ve öğretimlerini teşvik etmek ve mesleki bütünlüklerini korumak amacıyla özerk meslek birlikleri kurma ve bunlara katılma hakkına sahip olmalıdır.
4- Bu avukat meslek birlikleri, herkesin hukuki hizmetlere etkili ve eşit bir şekilde erişebilmesini ve avukatların uygunsuz müdahaleler olmaksızın müvekkillerine yasalara ve kabul edilmiş mesleki standartlara ve etiğe uygun olarak hukuki danışmanlık ve yardımda bulunabilmesini sağlamak için gerekli tüm araçlara sahip olmalıdır.
5- Avukatlara karşı disiplin soruşturmaları, mesleki birlikleri tarafından oluşturulan tarafsız bir disiplin komitesi, bağımsız bir yasal makam veya bir mahkeme önünde yürütülmeli ve bağımsız yargı denetimine tabi olmalıdır.
6- İran hükümeti, görevlerini yerine getirmeleri nedeniyle tehdit edildiklerinde avukatların güvenliğini sağlamalıdır.
7- Avukatlar, yazılı ve sözlü savunmaları, yahut bir mahkeme, heyet yahut diğer bir idari makam önündeki mesleki beyanlarından ötürü yargısal tacize maruz bırakılmamalıdır.
8- İran hükümeti avukatların ifade, inanç, örgütlenme ve toplanma özgürlüğünü güvence altına almalıdır.
9- Tüm insanlar haklarını korumak, tesis etmek ve savunmak için kendi seçtikleri avukatlara ve hukuki hizmetlere erişebilmelidir
10- Avukatların, müvekkillerine etkili hukuki yardım sağlamayabilmeleri için gerekli tüm bilgi, dosya ve belgelere erişimine izin verilmelidir.
12- Mahkemeler veya idari makamların, bir avukatın müvekkili adına mahkeme yahut ilgili makam huzuruna çıkarak temsil hakkını tanımayı reddetmesi yasaklanmalıdır.
13- Son olarak, bugün İran'daki avukatların içinde bulunduğu durum göz önüne alındığında, yetkililer bu durumun gerçekçi tespiti ve değerlendirilmesi için BM Yargıçlar ve Avukatların Bağımsızlığı Özel Raportörü'nün resmi bir ziyaretini kabul etmelidir.
