Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi'nde, meme tümörlerini görüntülemek için Meme Lazer Tomografi (MLT) cihazı geliştirildi. Donanımı ve yazılımı AÜ'de tasarlanan MLT sistemiyle ilgili AÜ B Blok Mor Salon'da, Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Canpolat ve Radyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Emel Alimoğlu tarafından bilgilendirme toplantısı yapıldı. GERİ YANSIMALI İLK ÜÇ BOYUTLU GÖRÜNTÜ Meme tümörlerini görüntülemek için AÜ Tıp Fakültesi'nde MLT cihazı geliştirdiklerini söyleyen Prof. Dr. Murat Canpolat, "MLT bir bilgisayar tomografi sistemi olup memenin ilgilenilen bölgesinin üç boyutlu görüntüsünü oluşturmaktadır. Böylece geri yansımalı ilk üç boyutlu görüntüyü elde ettik. MLT cihazının tümörü görüntülemekteki ve farklı patolojileri tümörden ayırt etmedeki etkinliğini belirtmek için küçük ölçekli bir klinik çalışma başlatıldı" dedi. 10 HASTADA DENENDİ Çalışmaların AÜ Radyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Emel Alimoğlu ile yürütüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Murat Canpolat, şöyle konuştu: "MLT ile yapılan çalışmaya daha önce mamografi veya MR görüntüleri alınan hastalar dahil edildi. Şimdiye kadar çalışmaya 10 hasta alındı ve MLT sistemi ile 13 lezyon (şüpheli bölge) üzerinde ölçüm alındı. MLT cihazını hasta üzerinde kullanırken çapı 4 santim olan optik lazer uçlu kabloları memenin üzerine hafifçe tarayarak ve 3 dakika içinde ölçüm alınmaktadır. Mamografide olduğu gibi meme sıkıştırılmamaktadır. Ağrılı bir yöntem değildir. Kullanılan lazerin x ışınları gibi iyonlaştırıcı etkisi yoktur ve meme içinde yoğun kanlanmanın olduğu bölgeye duyarlıdır. Tümör olan bölgede kanlanma arttığı için MLT ile oluşturulan üç boyutlu görüntüde tümörün yeri ve derinliği belirlenmektedir. Bu çalışmada meme tümörleri MLT altında saptandı ve kistler tümörden ayırt edilebildi. Ayrıca tümör olmayan meme lezyonları da bizim cihazımız ile teşhis edildi." BALKON DEMİRİ Cihazın yapılış ve ortaya çıkışını anlatan Prof. Dr. Canpolat, "Biz bunları yaparken organize sanayi bölgesine gittik. Onlarla çalıştık. Oradaki bazı firmalar bize oldukça destek verdi. Onların desteğiyle birçok şey yaptık. Ayrıca yeni bir cihaz yaparken bunu nasıl yapacağınızı düşünüyorsunuz. Nasıl parçaları bir araya getireceğinizi düşünüyorsunuz. Tabi ben de o esnada sanayi bölgesinde balkon borularını gördüm. İlk başta yarım metre kadar aldık. 10 santimetresini kullanarak prob (aktarıcı) kısmını oluşturduk. Kaynaklarımız kısıtlı olduğu için neyi bulabiliyorsak onu alarak kullandık. İlerde biz özel problar, tutucular geliştiririz. Bu sadece laboratuar benzeri bir sistem oluşturmak için yaptığımız doğal bir şey. Alakasız bir şeydi, aldık ve fiber optik prob yapmakta kullandık" diye konuştu. DEVLET MALİ, DOKTOR HASTA YÜKÜNDEN KURTULACAK Ortaya çıkan cihazın klinik bulgularının son derece heyecan verici olduğunu söyleyen Doç. Dr. Emel Alimoğlu, "MLT cihazı diğer görüntüleme yöntemleri olan mamografi ve MR ile beraber kullanıldığında meme tümörlerinin belirlenmesindeki doğruluk oranını artırma potansiyeli bulunmaktadır. Ayrıca birinci basamak sevk zincirinde ele gelen kitlelerin tümör riski oluşturup oluşturmadığını belirlemede kullanılma potansiyeli bulunmaktadır. Bu şekilde kadınların boşu boşuna değil gerçek bir nedenle hastaneye başvurmaları sağlanır. Devleti mali ve doktorun hasta yükü azalır. Bizim geliştirdiğimiz cihaz mamografi ve MR gibi görüntüleme yöntemlerine alternatif değil, farklı bir fizik prensibiyle ek bilgiler veren yeni bir yöntemdir" dedi. PATENT BAŞVURUSU YAPILDI Cihazın yapımının 2007 yılında alınan bir AB projesi ile başladığını söyleyen Prof. Dr. Murat Canpolat, "Daha sonra, Nisan 2011'de MLT cihazının geliştirilmesi için 'TÜBİTAK 1001 Projesi' kapsamında destek alındı ve proje Nisan 2014'te tamamlandı. MLT sisteminin bütün donanımı ve yazılımı AÜ Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı Biyomedikal Optik Araştırma Ünitesi'nde, Yard. Doç. Hüseyin Özgür Kazancı tarafından tasarlanarak yapılmıştır. Ayrıca MLT sistemi için patent başvurusu yapıldı. Büyük ölçekli klinik çalışmalara devam etmek için cihazın klinik prototipini üretmeyi ve bu sistemin meme görüntülemedeki sınırlılıklarını belirlemeyi planlamaktayız" diye konuştu.