Antalya Organize Sanayi Bölgesi'nde 2008 yılında kurulan ve yılda 9 milyon litre etil alkol, 13 milyon litre de alkollü içki üretimi yapılan Antalya Alkollü İçecek Sanayi ve Ticaret A.Ş., havaya bıraktığı karbondioksiti likit ve kuru buza dönüştürüyor. Böylelikle hava kirliliğini önleyen sistemle, karbondioksit likit ve kuru buz olarak tarımdan sanayiye, kozmetikten ilaç sektörüne birçok alanda kullanılabilecek endüstriyel bir ürün oldu. Antalya Alkollü İçecek Fabrika Müdürü Okan Bedirhanoğlu, 2008'den itibaren yıllık 6 milyon litre gıda alkolü, 3 milyon litre de üzüm alkolü olmak üzere 9 milyon litre etil alkol, 13 milyon litre de dört grupta alkollü içki üretimi yaptıklarını kaydetti. Bu üretimlerden kaynaklı ortaya çıkan karbondioksit gazını bugüne kadar emisyon ederek havaya bıraktıklarını belirten Bedirhanoğlu, 24 saat üzerinden yılın 300 günü faaliyette olan tesiste günde 12 ton, yılda ise 3 bin 600 ton karbondioksit oluştuğunu söyledi. 3 BİN 600 TONDAN 1400 TON KURU BUZ Etil alkol üretiminden ortaya çıkan karbondioksidin artık havaya salınmadığın belirten Bedirhanoğlu, “Ne yapıyoruz, yakalıyoruz. Önce saflaştırıyoruz, daha sonra sıvılaştırıyoruz, bir kısmını likit olarak kullanıyoruz, bir kısmını da kuru buz haline getiriyoruz. Tamamı kuru buza dönüştürüldüğünde, yaklaşık 2,5 kilogram likit karbondioksitten 1 kilogram kuru buz elde ediliyor. Yani 3 bin 600 tondan yaklaşık 1400 ton kuru buz elde ediliyor" dedi. FARKLI SEKTÖRLERDE KULLANILIYOR Fabrika müdürü Bedirhanoğlu, likit ve kuru buza dönüştürülen karbondioksitin üç ana başlık altında çeşitli alanlarda kullanıldığını açıkladı. Bunlardan ilkinin likit hale dönüştürülen karbondioksitin gıda saflığında üretildiğini belirten Bedirhanoğlu, bunun içecek sektöründe özellikle mineralli su veya gazlı meşrubat üretiminde kullanıldığını kaydetti. Bedirhanoğlu, likit halin ayrıca tüp dolumu yapılarak, kaynak gazı olarak da kullanıldığını söyledi. Karbondioksitin kuru buza dönüştürülmüş halinin ise özellikle soğutma maksatlı kullanıldığını anlatan Bedirhanoğlu, “Kuru buz blok halinde üretiliyor. Bir gıda maddesine veya muhafaza edileceği ortamı soğutma amaçlı kullanılıyor. Blok haricinde 3 milimetrelik çubuklar halinde üretiliyor ve o çubuklarla kuru buz temizleme sistemlerinde kullanılıyor. Özellikle sanitasyon problemi olan, çok kirlenen yerlerde kuru buz kalıntı bırakmadığı için ve hiç rutubet içermediğinden temizlikte çok etkili. Özellikle gıda ve petrokimya sanayinde de temizlenemeyen yüzeylerde kuru buzla temizlik aktif olarak kullanılıyor. Ayrıca seralarda fotosentez için bitkinin karbondioksit ihtiyacında kullanılabilir" dedi. Kuru buz bloklarının özellikle oteller, restoranlar ve benzeri eğlence merkezlerinde animasyonlar ve görsel amaçlı kullanıldığını da kaydeden Bedirhanoğlu, “Kuru buz suyun içerisine bırakıldığında karbondioksit gazı açığa çıkarak sis oluşturuyor. Havadan ağır olduğu için de aşağı doğru iniyor. Dolayısıyla görsel olarak ilginç bir görüntü oluşturduğundan, eğlence sektöründe de tercih ediliyor. Örneğin bir meyve tabağının ortasına bir bardak suya atıldığında oluşturduğu sis çok güzel görünüyor" diye konuştu. Bu sistemin üçüncü aşamasında ise TÜBİTAK'a da sunulan 'Süperkritik Karbondioksit Ekstraksyonu' projesiyle istenilen her türlü bitki özünün en verimli şekilde elde edilebildiği aktaran Bedirhanoğlu, bunun da ilaç ve kozmetik sektörlerinde kullanıldığını söyledi. Bedirhanoğlu, elde edilen bitki özlerinin gıda takviyesi olarak da adlandırılan vitamin ürünlere de dönüştürülebildiğini, bitki özlerini en verimli şekilde elde etmenin en iyi sisteminin bu olduğunu sözlerine ekledi. 1 MİLYON EUROLUK YATIRIM Okan Bedirhanoğlu, karbondioksiti havaya bırakmak yerine saflaştırıp, sıvı ve kuru buz haline dönüştürerek temizlikten gıda sektörüne, eğlence sektöründen soğutmaya birçok alanda ekonomiye geri döndürdükleri bu sistem için 1 milyon Euro'nun üzerinde yatırım gerçekleştirdiklerini kaydetti. ‘BÜTÜN FABRİKALAR BUNU YAPABİLİR’ Bedirhanoğlu, hava kirliliğinin en önemli sorunlardan biri olduğuna ve Türkiye'de birçok sanayi kentinde de çeşitli üretimler yapılan fabrikaların buna neden olduğuna işaret etti, sistemi tüm fabrikaların kurabileceğini söyledi. Böylelikle baca gazı olarak çıkan karbondioksitin havaya bırakılması yerine bu sistemle ekonomik değere dönüştürülebileceğini belirten Bedirhanoğlu, "Özellikle bira fabrikalarında yüksek oranda karbondioksit gazı çıkıyor ve bu sistemle kuru buza dönüştürülebilir" dedi.