Haber - Muammer SOYLU Fark edilmesi zor bir hastalık olan osteoporoz kemik kırılana kadar belirti göstermiyor. Kırıklar öne eğilme, ani bir hareket hatta hapşırma ile bile olabiliyor. Sigara, alkol kullanımı, erken menopoz, güneş ışığından yararlanmamak ve çok düşük kiloda olmak riski artıyor. OSTEOPOROZ İLE İLGİLİ GERÇEKLER - Dünyada 200 milyon kişi Osteoporotik - 50 yaş üzeri 3 kadından 1’i 5 erkekten 1’ i Osteoporotik kırık geçirecek - Kalçası kırılan hastaların %20-30 u ilk 6 ayda ölüyor - Omurga kırıkları sessiz, üçte biri belirti veriyor - Türkiye’de yaşlı nüfusun artması ile önümüzdeki 20 yılda “KALÇA KIRIĞI SALGINI” bekleniyor. Türkiye’de 50 yaş üzeri kadınların yaşam boyu kalça kırığı geçirme oranı yüzde 15 Osteoporoz doğru beslenme ve egzersiz ile önemli ölçüde önlenebiliyor. Bu konuda yapılması gerekenleri Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanı ve Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. M. Sait Gönen şunları söyledi: ERKEKTE KIRIK RİSKİ PROSTAT KANSERİ RİSKİNDEN DAHA FAZLA "Bu vakalarda hem hastaların hem de hekimlerin en önemli handikapı kırıklar ortaya çıkıncaya kadar hiç bir belirtinin görülmemesi. Onun için osteoporozun erken tanısı ve tedavisiyle ilgili toplumda farkındalığın artması gerektiğini söyleyebiliriz. Mesela yıllardır karşılaştığım belli bir yaşın üzerindeki erkek hastalarımdan pek çok kez “Hocam bir de prostatla ilgili tahlillerimi ister misiniz” talebiyle sıkça karşılaşmışımdır. Ancak aynı erkek hastaların bir kez bile “Osteoporoz yönünden tahlillerimi isteyebilir misiniz” dediğini duymadım. Halbuki kırık riskinin prostat kanseri riskinden yüzde 27 daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Hareketsizlik bir osteoporoz nedeni. Bu nedenle düzenli spor yapmak riski azaltıyor. Ayrıca bazı ilaçlar da osteoporoza neden olabiliyor. Bunlar glukokortikoidler, kan sulandıran ilaçlar, sara (epilepsi) ilaçları (antikonvülzanlar), kanser ilaçları (kemoterapi/immünosüpresifl er), guatr ilaçları (tiroid ekstreleri, mide ilaçları (proton pompa inhibitörleri ve alimunyum içeren antasitler), psikiyatri ilaçları (lityum, antidepresan olarak kullanılan selektif serotonin geri alım inhibitörleri) olarak sıralanabilir. Osteoporoz, kırıklar oluşmadan da tanısı konulabilen, gerekli tedbir ve tedavilerle önlenebilen bir hastalık. Bugün tedavide kullanılan birçok osteoporoz ilacı var. Tedavi süresince alkol ve sigara kullanımını durdurmak gerekiyor. Ayrıca hastalarımıza egzersiz yapmalarını, yeterli miktarda kalsiyum ve vitamin D ilavesi almalarını tavsiye ediyoruz. Osteoporoz, toplumda genellikle bir kadın hastalığı olarak algılanıyor. Oysa osteoporoz tanısı konulan erkeklerin sayısı da gün geçtikçe artıyor. Çoğunlukla, hasta genç bir erkekse osteoporoz olabileceği akla gelmiyor. Ancak bu yanlış bir kanı. Hipertansiyonun inme riskine yol açması gibi, osteoporoz da kırık riski yaratan bir hastalık. Dünyada her üç saniyede bir kişide kırık vakasına rastlandığı, ayrıca bir kez kırık görüldüğünde yinelenme riskinin yüzde 85'ten fazla olduğu yapılan çalışmalarla ortaya konulmuş" Osteoporoz Vakfı Türkiye Temsilcisi ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Şansın Tüzün ise yaşlıların göz muayenesinin ve evdeki eşyaların yerleşiminin osteoporoz için hayati önem taşıdığını vurgulayarak alınması gereken tedbirleri şöyle sıraladı: "Yaşlılarda kırıklardan korunmayı sadece ilaçlarla sağlamak mümkün değildir. Ev içinde ve dışında düşmeyi önleyici tedbirler alınmalıdır. Örneğin düzenli göz ve kulak muayenesinin bile kalça kırıklarını önlemede çok etkisi vardır. Yaşlılarda ev düzeni çok önemlidir. Yerdeki kablolar ve düşmeye sebep olacak eşyalar kaldırılmalıdır. Yaşlılar daha çok gece tuvalete kalktıklarında düştüklerinden; gece lambaları ve banyoda tutunma barlarıyla güvenli bir çevre oluşturulmalıdır. Ayrıca Türk evlerinde sıklıkla kullanılan parça kilimler kaldırılmalı, yerine duvardan duvara ve kaymayan zemin kaplamaları tercih edilmelidir." Türkiye’de ilk defa Cerrahpaşa Tıp Fakültesi bünyesinde kurulan Kırık İrtibat Servisinin çok önemli olduğunu vurgulayan Şansın Tüzün “ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon ve Ortopedi Anabilim Dallarının işbirliği ile kurulan Kırık İrtibat Servisi dünya haritasında yerini aldı. Geçirilmiş bir kırık yeni kırık riskini en az 2 kat arttırmakta ve bu yeni kırık sıklıkla ilk 1 yıl içinde oluşmaktadır. Dolayısı ile İLK KIRIĞI YAKALAMAK ÇOK ÖNEMLİDİR! Bu merkezde amacımız osteoporozlu hastaların düzenli takibi ve tedavisi ile ikinci kırığı önlemek! Dünyada 43 ülkede 371 kırık irtibat servisi var; birisi de artık Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde“ dedi.