<p style="text-align:justify">Ses tellerinde oluşan şikayetler, pek çok nedene bağlı olarak ortaya çıkabiliyor. Sesin kötü ve uygun olmayan şartlarda, özellikle de uzun süreli ve yüksek tonda kullanılmasından, kafa bölgesi ile boyunda sinir komşuluğunda oluşan tümörlere kadar birçok etken ses tellerinde geçici ya da kalıcı felçlere yol açabiliyor. Ses kısıklıkları ve yutma sırasında öksürük gibi ses teli felcine bağlı şikayetler ise 'ses cerrahisi' ile tedavi edilebiliyor. Memorial Antalya Hastanesi KBB ve Baş Boyun Cerrahisi Bölümü'nden Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, ses teli hastalıkları ve tedavi yöntemleri ile ses tellerini koruyucu önerilerde bulundu.</p> <p style="text-align:justify"><strong>SES TELLERİ TRAVMAYA AÇIK YAPIDA</strong></p> <p style="text-align:justify">Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, ses tellerinin gırtlakta yer alan, sağ ve soldan çok ince bir cilt ile kaplanmış yumuşak doku ve kas lifleri içeren oluşumlar olduğunu söyledi. Gırtlağın ve ses tellerinin fonksiyonlarını yöneten çok uzun seyirli sinir yapıları bulunduğuna işaret eden Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, "Bu sinir yapıları beyin sapından doğup, boyunda aşağıya doğru göğüs kafesinin içine kadar iner ve büyük damarların çevresinden dolaşıp, tekrar boyunda yukarı çıkarak gırtlağa ulaşır. Sinirler bu uzun yolculuk boyunca pek çok travmaya açıktır" dedi.</p> <p style="text-align:justify"><strong>SES TELİ HASARININ KAYNAĞI PEK ÇOK NEDENE BAĞLI</strong></p> <p style="text-align:justify">Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, şunları söyledi: "Beyin sapını veya kafa bölgesini etkileyen çeşitli hastalıklar, boyunda sinir komşuluğundaki tümörler, göğüs kafesinin içindeki pek çok hastalık, sinirin kendisine bağlı farklı hastalıkları durumunda ses tellerinde geçici veya kalıcı felçler oluşabilir. Sesin kötü ve uygun olmayan şartlarda, özellikle uzun süreli ve yüksek tonlarda kullanılması da harabiyete yol açabilir. Ses tellerinde görülen sorunların bir nedeni de tiroit bezlerine komşuluğu olduğu için tiroit cerrahisine bağlı travmalardır."</p> <p style="text-align:justify"><strong>SES TELİ CERRAHİSİ GÜNDEME GELİYOR</strong></p> <p style="text-align:justify">Ses tellerinin felçleri ses cerrahisi tekniğiyle rehabilite edilebildiğine işaret eden Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, "Ses teli felcine bağlı sorunlarda, ses telinin yeniden çalışır hale getirilmesinden çok oluşan şikayetin kısmen düzeltilmesine yönelik cerrahi girişimler yapılmaktadır" dedi.</p> <p style="text-align:justify"><strong>BAĞIRARAK KONUŞMAK SESE ZARAR VERİYOR</strong></p> <p style="text-align:justify">Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, bağırarak konuşma ve bağırmayı alışkanlık haline getirmenin, mide-gırtlak reflüsü, ses tellerinin irritasyonu veya enfeksiyonları ile gırtlak kanserlerinin, ses karakterinde bozulma gibi pek çok farklı şikayete yol açtığını söyledi. Bir haftadan daha uzun süren her türlü ses probleminde mutlaka KBB uzmanına danışılması gerektiğine değinen Prof. Dr. Şafak, "Enfeksiyon durumlarında ses kısıklığıyla birlikte, nefes darlığı, yutma güçlüğü ve yüksek ateş gibi çok daha önemli şikayetler de görülebilir" diye konuştu.</p> <p style="text-align:justify"><strong>İNCE YA DA KALIN SES İÇİN CERRAHİ GİRİŞİM</strong></p> <p style="text-align:justify">Ses tellerinin, çıkarılan sesin ince veya kalınlığını ayarlayacak şekilde uzayıp incelme ya da kısalıp kalınlaşma gibi fonksiyonlara sahip olduğuna değinen Prof. Dr. Şafak, "Ergenlik çağına geldiği sesi kalınlaşmayan erkek çocuklar olduğu gibi sesini kalın bulan kadınlar da olabilir. Bu durumda hastalar sesinin daha kalın ya da ince olmasını isteyebilir. Bu durumda, ince ya da kalın ses çıkaracak şekilde cerrahi girişimler yapılabilmektedir. Ses teli cerrahisine; ses tellerinde polip veya kist oluşumu, yaşlılık nedeniyle ses tellerinin gevşemesi, kronik ödemlere bağlı şişkinlikler, ses tellerindeki yarık veya kanserler gibi sorunlarda başvurulmaktadır" dedi.</p> <p style="text-align:justify"><strong>GIRTLAK İSKELETİNİN ŞEKLİ DEĞİŞTİRİLEBİLİYOR</strong></p> <p style="text-align:justify">Ses cerrahisinde hastalığın tanımına göre pek çok farklı cerrahi teknik kullanıldığına değinen Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, bunlar arasında ses tellerinin çevresine değişik materyallerin enjeksiyonları, bir kısım gırtlak kıkırdaklarının çıkarılması, çeşitli dikiş teknikleriyle bazı kıkırdakların yerlerinin değiştirilmesi, gırtlak iskeletinin şeklinin ve pozisyonlarının farklılaştırılması, bu amaçlarla da bir takım protezlerin kullanılması gerektiğini kaydetti.</p> <p style="text-align:justify">Sinir liflerinin onarımı, sinir ve kas kavşaklarından oluşan köklerin gırtlaktaki bazı kaslara aktarılması gibi tekniklere de başvurulduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, "Ses tellerinde uzun süreli tedavi gerektiren ya da kalıcı hale gelebilen hasarların oluşmaması için bazı önlemler alınabilir. Bunun için de sesin doğru kullanımı ve günlük yaşam alışkanlıklarında bazı değişiklikler önerilmektedir" dedi.</p> <p style="text-align:justify"><strong>Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, bu önerileri ise şöyle sıraladı:</strong></p> <p style="text-align:justify">"Yeterli miktarda sıvı almaya özen gösterilmelidir, soğuk ve asitli içecekler mümkün olduğunda az tüketilmelidir. Dumanlı ve tozlu ortamlardan kaçınılmalıdır. Tütün ürünleri kullanılmamalıdır. Geniz temizleme hareketi mümkün olduğunca yapılmamalıdır. Uzun süre konuşulması gerekiyorsa boğazı ara sıra ıslatacak şekilde sıvı tüketilmelidir. Yüksek sesle konuşmaktan, bağırmaktan kaçınılmalıdır. Şarkı söylemek için şan eğitimi alınmalıdır. Gırtlağın ve diyaframın uygun kullanımlarına dikkat edilmelidir. Ses ile ilgili şikayetler göz ardı edilmemeli, zaman geçmeden uzmana başvurulmalıdır."</p> <p style="text-align:justify"></p> <p style="text-align:justify"></p>