Yaklaşan bahar geleneklerinden biri olarak birçok ülkede kutlanan Hıdırellez bu yıl Türkiye’de karantina dönemine denk geldi. Bu sebeple, kutlamaların daha bireysel ve aile içi yapılması beklendiği hıdrellezde bir çok çeşitli geleneği var. İşte Hıdırellez hakkında bilinmesi gereken ve merak edilen her şey.
HIDIRELLEZ NEDİR?
Kelime olarak Hıdırellez, Hz. Hızr ve Hz. İlyas’ın isimlerinin birleşmiş halidir. Hızr ismi Arapça’da Hıdır olarak söylenir. Hıdırellez isminin zamanla, Hızırilyas, Hıdırilyas ve Hıdırellez halini aldığı bilinmektedir
İŞTE HIDIRELLEZ NE ZAMAN?
Hıdırellez, yani inanışa göre Hz. Hızır ve Hz. İlyas’ın buluştuklarına inanılan gün, her yıl 5 Mayıs akşamı 6 Mayıs ikindi vaktine kadar devam devam etmesidir. Bu yıl Hıdırellez çarşamba günü başlayıp perşembe günü ikindi vakti sona erecek.
TUTULACAK DİLEK NASIL DİLENİR?
5 Mayıs akşam ezanı ile gül dallarına paralar asılır (Eskiden kese içine para dikilip gül dibine gömülürmüş) ya da açık cüzdan bırakılır. Böylece bolluk ve berekete ulaşmak, varlıklı bir kişi olmak hayal edilir. Asılan paralar ya da cüzdanlar 6 Mayıs sabah erkenden tekrardan toplanır. Evdeki her birey için yedi fasulye ya da yedi nohut ekilir, gelebilecek kötülüklerin bunlara gelmesi dilenir.
ATEŞTEN NEDEN ATLANIR?
Hıdırellez büyülü gecesi en çok yapılan etkinliklerden biri ateşten atlamadır. Bunun sebebi de ateşten atlanıldığında hastalıklardan korunması ve iyileşmesine inanılmasıdır. Hıdırellez'in en yaygın ritüelü (geleneği) böyle olup, ateşten atlamanın nazardan, kem gözden ve hastalıktan koruduğuna inanılır.
HIDIRELLEZ GÜNÜ NELER YAPILIR?
*Hıdrellez günü yoğurt çalınır ama maya konulmaz. Maya konulmadan yoğurt tutarsa eve Hızır gelmiş demektir.
*Hıdrellez sabahı bir akarsu kenarına çamurdan ev yapılır ve içine buğday konulur. Bunun nedeni buğdayın o yıl eve bolluk ve bereket getireceği inancıdır.
*5 Mayıs günü kırlardan 41 çeşit ot ve küçük temiz taşlar toplanır. Toplanan otlar bir suya konur ve o suyla Hıdrellez sabahı yüz yıkanır. Bu suyun yüze iyi geldiği söylenir.
*Hıdrellez sabahı kahvaltıda yumurta kaynatılır. Bu yumurtalar çocuklara yedirilir. Hıdrellez yumurtasının güç vereceği düşünülür.
*Kuru baklagiller bir torba içinde bahçedeki ağaçlara asılır.
*Hıdrellez Günü çevredeki açlar doyurulur, yemekler paylaşılır. Paylaşmanın sonraki dönemlerde bolluk ve bereket getireceğine inanılır.
*5 Mayıs gecesi dilekler bir kağıda çizilir ve gül ağacının altına konulur.
*Evlenmek isteyen ama bir türlü evlenemeyen kızların başlarının üzerinde yeni kilit açılır. Bu sayede kısmetlerinin de açılacağı düşünülür.
*5 Mayıs gecesi Hıdrellez ateşi yakılır ve üzerinden atlanır. Ateşin üzerinden atlanırken dilenen dileğin o yıl gerçek olacağına inanılır.
*Hıdrellez gecesi (5 Mayıs gecesi) evin kapısına söğüt dalı asılır.
İŞTE HIDIRELLEZ DİLEK DUASI
Bismillahirahmanirahim, Bin bir adım bir adım /Allah bir adım adım / Kerim kerem Allah /Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah / La ilaha illallah muhammeden resullullah yetiş imdadıma hızır ile Allah birsin sen kulla mişersin biz gibi kulların yardımcısı sensin hızır deryada erdim