ATB kasım ayı olağan Meclis toplantısı, Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci başkanlığında yapıldı. ATB Başkanı Ali Çandır, oturumun açılışında yaptığı konuşmada, ekonomiye ve tarım sektörüne ilişkin değerlendirmelerde bulundu. İstanbul'da helikopterin düşmesiyle şehit olan askerler ile Batman'da şehit olan polis memuruna Allah'tan rahmet dileyen Başkan Çandır, Asya Pasifik Ticaret ve Sanayi Odaları Konfederasyonu (CACCI) Başkan Yardımcılığı görevine yeniden seçilen TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'nu tebrik etti. 'ZORLUKLARI AŞMAK İÇİN CANLA BAŞLA ÇALIŞIYORUZ' Sonbaharın tarım ve ticarette zorlu geçtiğini belirten Çandır, kasım ayının tarım sektörü için sancılı geçtiğini kaydetti. Tarımın enflasyonun baş sorumlusu olarak gösterildiğine dikkat çeken Çandır, tarımsal üretim ve ticaretin enflasyonunun (ÜFE) yıllık yüzde 16 civarında olduğunu, buna karşın yurt dışı üretici enflasyonunun (YD-ÜFE) yüzde 55'ten fazla, yurt içi üretici enflasyonunun ise yüzde 40'tan fazla olduğunu belirtti. Çandır, şunları kaydetti: "Bu fiyat artışlarını yaşamış olan üretici ve ticaret kesimi, tüketiciye bunu yüzde 25 olarak yansıtabilmiştir. Bu dönemde tarımsal üretim ve ticaret ile uğraşanlar ilan edilen tüketici enflasyonunu aşağıya çeken bir görev üstlenmiştir. Eğer bu karşılaştırmayı yıllar boyunca yaparsak göreceğiz ki aslında tarım sektörü, diğer sektörlerden çok daha az düzeyde enflasyonu etkilemiştir. Tarım sektöründen çekilme eğiliminin bir sebebi de budur. Maliyetlerini, fiyatlarına yansıtamayan bir sektör büyüyemez. Nitekim son açıklanan büyüme rakamlarında küçülen tek sektör tarım sektörüdür. Herkes şundan emin olsun ki, bu küçülme üreticinin tembelliğinden değildir." KARŞILIKSIZ ÇEKTE ARTIŞ Son açıklanan verilerinin Antalya ekonomisi açısından önemli uyarılar içerdiğini kaydeden Ali Çandır, resmi verilere göre karşılıksız çek adedinde yüzde 50 artış varken, karşılıksız çek tutarında yüzde 150'lik artış yaşandığını söyledi. Büyük tutarlı çeklerde ödeme zorluğunun daha çok yaşandığını belirten Çandır, "Karşılıksız çekte, Türkiye ortalamasının altında kalmamız bizlere teselli olmuştur. Kentimizin borcuna sadık olma özelliği, kredi talep etme eğiliminde de etkisini göstermektedir. Ülkemiz ortalama kredi büyümesi yüzde 30 iken kentimizde bu oran yüzde 32 olarak gerçekleşmiştir. Sektörel kredilerde, kentimizde en yüksek büyüme toptan ticarette yüzde 140 ile gerçekleşmiştir. Ziraatte ise yüzde 20'lik bir artış olmuştur" dedi. 'KARABORSACILIKLA DEPOCULUK AYIRT EDİLMELİ' Başkan Çandır, son dönemde soğan fiyatının artmasıyla gündeme gelen depoculuğu da değerlendirdi. Türkiye'de tarımsal hasadın ortalama 2 ayda yapıldığını belirten Ali Çandır, “Hasatla birlikte önümüzde iki seçenek vardır. Ya hasadı doğrudan tüketeceğiz ve sonraki aylarda ithalat yapacağız. Ya da gelişmiş ülkelerde olduğu gibi uygun ve yasal koşullarda saklayıp, stoklayıp malların zaman faydasını artıracağız. Çünkü malların zaman faydasını artırdığınızda, yarattığınız katma değer de artar. Katma değeri en fazla artıran yöntem, mesela lisanslı depoculuktur. Yine meyvelerimizin pek çoğu soğuk hava depolarında, hububat ve benzeri ürünlerimiz depolarda stoklanır ki yıl boyu tüketebilelim" dedi. Stoklama faaliyeti manipülasyon ya da rant aracı olarak kullanılması halinde mutlaka cezalandırılması gerektiğini kaydeden Çandır, “Stoklama faaliyeti, karaborsacılığa giriyorsa o bir suçtur ve cezası sonuna kadar verilmelidir. Karaborsacılık ve depoculuk ayırt edilmelirdir. Mallarını her depolayanı karaborsacı ilan edersek tarımı tamamen bitiririz. Sorun baskınlarla çözülemeyecek kadar derindir. Tarımda hastalıklarla mücadele, planlama, üretim ve ticaretin yeniden ele alınması gerekmektedir" diye konuştu. ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE TARIMSAL HASTALIKLARI ÇOK KOŞUNACAĞIZ Son dönemde yapılan komite toplantılarında üyelerin, ürün hastalıklarını ve buna bağlı verim ve kalite düşüklüğü sorununu çok sık dile getirdiğini bildiren Ali Çandır, soğandaki küf hastalığı, zeytindeki zeytin sineği hastalığı, domatesteki tuta zararlısı, susamda kelebek zararlısı, yer altı sularının çekilmesi gibi çok sayıda sorunla mücadele edildiğine dikkat çekti. Çandır, “Uzmanlara göre, iklim değişikliklerinin de etkisiyle önümüzdeki yıllarda bu tür zararlıları ve hastalıkları daha fazla konuşur hale geleceğiz" dedi. HAL YASA TASARISINDA SEKTÖRÜN GÖRÜŞÜ ALINSIN Değiştirilmesi gündemde olan Hal Yasası'yla ilgili de konuşan Çandır, Hal Yasasının en çok değiştirilen yasalardan biri olduğunu belirtti. Her değişiklikte, mevcut sorunların giderileceğinin belirtilmesine rağmen sorunların daha derinleştiğini kaydeden Çandır, "Yeni düzenleme ile hal sistemi içerisindeki komisyonculuğun kaldırılması öngörülüyor. Hazırlanan taslağın, önce sektörün görüşüne sunulması, geri bildirimler de dikkate alınarak yeniden ele alınması gerektiğini düşünüyorum" dedi. Yerine daha iyi bir sistem getirilmeden komisyonculuğun kaldırılmasına tepki gösterdiğini anımsatan Çandır, "Sektör temsilcileri, yeni tasarının sektörü daha da sıkıntıya sokacağını hatta çiftçiyi üretimden vazgeçireceğini belirtiyor. Bu görüşlerin karar vericiler tarafından dikkate alınacağına inanıyoruz" dedi. HAYVAN BORSASI TİCARETİN MERKEZİ OLACAK Canlı Hayvan Borsası'nın Borsa gündeminde olduğunu belirten Çandır, ilk etap çalışmalarını Kurban Bayramı öncesinde tamamlanan Kömürcüler'deki Canlı Hayvan Borsası'nın, hayvan ticaretinin merkezi olması için yoğun şekilde çalıştıklarını bildirdi. Ali Çandır, Hayvan Borsası'nın 2. etabıyla ilgili proje fiyatlandırma çalışmalarının devam ettiğini söyledi. AİLE TARIMI DESTEKLENMELİ Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, dünyadaki tarımsal üretimin yaklaşık yüzde 56'sının, toplam gıdanın yüzde 80'inin küçük çiftçiler tarafından üretildiğini bildiren Çandır, "Bizde ise küçük üretici her geçen gün üretimden elini çekmek zorunda kalıyor. Tarımsal biyoçeşitliliğin sürdürülmesine yardımcı olan aile çiftçiliği, geleneksel ürün ve gıdaların korunmasını sağlıyor, yerel ekonomilerin gelişmesine katkı sunuyor. Bu nedenle aile çiftçiliği destekleyen politikaların acilen hayata geçirilmesi gerekiyor. Küçük çiftçi yaşatılmalı, aile tarımı desteklenmelidir" diye konuştu. Mecliste, üyeler sektörel konularda değerlendirmelerde bulundu.