“Bir yılı kaybeden üreticilere, esnafa kredi ve SGK prim ertelemeleri yeterli olmaz. Üreticinin geçimini sağlaması ve seraları yeniden üretime döndürebilmesi için kapsamlı bir yardım ve hibe desteği sağlanmalı” dedi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, Antalya’nın 4 ilçesinde ciddi bir hasar oluşturan afeti, üç bakanın yanıtlaması istemiyle verdiği üç önergeyle TBMM gündemine taşıdı.

Sigorta ve erteleme çare değil

Budak, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Eşref Fakıbaba’nın yanıtlaması istemiyle verdiği önergede, son dönemde Antalya’da sıklıkla doğal afetler yaşandığını ve oluşan  zararın büyük yükünün üreticilerin omuzlarına kaldığına dikkat çekti.   Son olarak Antalya’da örtü altı üretim üssü niteliğindeki Kumluca, Finike, Demre ve Kaş’ta hortum, dolu ve şiddetli yağmurun, narenciye bahçeleri ve seralarda ciddi hasar oluşturduğunu belirten Budak, “Zaten borçla üretimi döndürmeye çalışan üreticiler, bir yılı kaybetmiş durumdadır. Seraların yenilenme maliyetinin plastik seralar için 40-50 bin, cam seralar için 70-80 bin TL olduğu dikkate alındığında, sadece üreticilerin borçlarının ertelenmesiyle sıkıntıların giderilmesi mümkün değildir.  Üretimin kesintiye düşmemesi için Kumluca, Finike, Demre ve Kaş’ta üreticiye kapsamlı bir hibe desteği verilmesi beklenmektedir” diye konuştu. Antalya’da son iki yılda hangi bölgelerde doğal afet yaşandığı,  bu bölgelerde ayrı ayrı ne kadarlık hasar tespiti yapıldığı konusunda bilgi isteyen Budak, “Bu hasarların karşılığında üreticilere yapılan karşılıksız yardımların tutarı nedir? Üreticiler TARSİM üzerinden ne kadar ödeme almıştır? ” dedi.

Kumluca, Finike, Demre ve Kaş ilçelerinde 13 Kasım 2017 tarihinde yaşanan hortum, dolu ve şiddetli yağış afetiyle ilgili yapılan hasar tespit çalışmalarında hangi sonuçlara ulaşıldığı ve ilçelere göre hasar miktarını da soran Budak, şöyle devam etti:” Antalya ne kadarlık üretim potansiyelini kaybetmiştir? Zarar gören üreticilerin ne kadarı TARSİM sigortalısıdır? Hasarın ne kadarı sigorta kapsamındadır? Borçla üretimi sürdüren üreticilerin, seraları yeniden üretime döndürebilmeleri için plastik seralarda 40-50 bin TL, cam seralarda 70-80 bin TL düzeyindeki kaynağa ihtiyaç duyacakları dikkate alındığında, Hükümetiniz finansmana katkı olarak hibe sağlayacak mıdır? İlaç, fide, gübre gibi ihtiyaçlar için hibe verilecek midir? Bir yılı kaybeden üreticilerin gelecek yıla kadar geçimlerini sağlaması için nasıl bir destek verilecektir? Sadece kredi ve SGK prim ertelemeleriyle yaralar sarılamayacağına göre;  üretimin kesintiye uğramaması için Bakanlığınız bölgeye hangi katkıları verecektir?”

Primler üç ay sonra nasıl ödenecek?    

Budak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu’nun yanıtlaması istemiyle verdiği önergede de, 3 y süreyle prim erteleme kararının yetersiz olduğunu kaydetti. Budak, “Analya Kumluca, Finike, Demre ve Kaş’ı etkileyen doğal afetten etkilenen sigortalı sayısı nedir? Bu kapsamdaki sigortalıların aylık prim ödemesinin tutarı nedir? Seraların yenilenmesi ve üretime yeniden başlaması için yaklaşık bir yıllık süre gerekin,  sigorta prim ödemelerinin 3 ay ertelenmesi yeterli bir destek midir? Başka bir geliri olmayan ve iş yapamayan üreticiler ile esnaf,  3 ay sonra, birikimli ödemeleri nasıl yapacaktır? Bölgede yapılacak incelemelerle üretici ve esnafın talepleri belirlenerek bir karar alınması yoluna gidilecek midir?” diye sordu.

Hal esnafı ne olacak?

Budak, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkçi’ye de “Antalya Kumluca, Finike, Demre ve Kaş’ı etkileyen doğal afet nedeniyle iş yapamaz duruma gelen esnaf sayısına ilişkin bir inceleme yapılmış mıdır? Hangi sonuçlara ulaşılmıştır? Üretime bağlı iş yapan, seraların ve narenciye bahçelerinin zarar görmesi nedeniyle iş yapamaz hale gelecek hal esnafı için Bakanlığınız bir adım atacak mıdır?” sorularını yöneltti.