Haziran ayı cari denge verileri bir iki gün evvel ilan edildi ve tahminlerin üstünde aylık 3.4 milyar dolar olarak açıklandı.12 aylık cari denge açığı ise daha önceki dönemlerle ilgili olarak yapılan revizyonlar sonrası Mayıs 2015 tarihindeki 44.7 milyar dolardan haziran ayında 45.5 milyar dolara yükseldi.
Fakat haziran ayı turizm geliri 2.2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu, geçen yılın ayni ayına bakılırsa, yüzde yirmi kadar düşük bir aylık turizm geliri demek. 2015 yılının ilk altı ayında ise turizm geliri 7.9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam da bir evvelki yılın ilk altı ayına göre yüzde 13 kadar daha düşük bir rakam!
Cari açık tahmini 40 milyar $
Konunun uzmanları ile konuşulduğu zaman ve veriler de incelendiği zaman, turizm gelirlerini aşağıya doğru iten en önemli faktörler, Rusya’nın yaşadığı ekonomik sorunlar sonrası azalan Rus kökenli turizm, euronun zayıflayarak değer kaybı ve de son dönemde ülkemizde veya komşularımızda gerçekleşen güvenlik sorunları olarak gündeme getiriliyor.
Turizm çok önemli bir likit finansman kaynağımız. Finansman gözlüğüyle verilere baktığımız zaman haziran ayı sermaye girişleri 4 milyar dolar civarında gözüküyor. Finansman hesabı göz altına alındığında da finansman fazlası 4.8 milyar dolar olarak bulunuyor. Ama portföy yatırımları 0.7 milyar dolar net artış sergilemiş. Kamu borç senetlerinden çıkış ise kabaca 0.5 milyar dolar. Toplamda portföy yatırımları yılbaşından bugüne kadar 4 milyar dolar çıkış sergilemiş.
Sonuçta resmi döviz rezervleri de haziran ayında 0.8 milyar dolar azalmış bulunuyor. Rezervlerde mayıs ayında da zaten 2 milyar dolar civarında azalma gerçekleşmişti. Altın ihracatı da nisan ayında durmuştu.
Fakat enerji fiyatları iki yönde etki yapmakta. Enerji fiyatlarının düşüşü bir yandan Rusya’yı hırpalayarak Rusya kökenli ihracat ve turizm gelirlerini azaltıyor. Ama diğer taraftan da enerji fiyatlarının düşmesi de ülkemizde doğal olarak cari açığını biraz küçültücü pozitif etki yaratmakta.
Yani özetle ve zaten bilindiği gibi, hem ihracat hem de turizm oldukça kötü gidiyor. Tahmincilere göre 2015 yılı cari denge açığının 40 milyar dolar olarak gerçekleşmesi bekleniyor.
Son dönemde dolar karşısında TL ‘nin değer kaybında ve orta vadeli hazine bonosu faizinin de yüzde 10.01 olarak yüksek durması üzerinde önemli ölçüde koalisyon kurulması beklentisinin gerçekleşmeyebileceği riskinin de etkisi var. Koalisyon kurulamaz ve de erken seçime gidilirse de, kur ve faiz daha da negatif etkilenebilir.
