Günümüzde beslenme ile ilgili bilinen en büyük yanlışlardan bir tanesi ekmek tüketiminin zararlı olması veya kilo aldırmasıdır.Bir çok insan diyet yapmaya başladığı zaman ekmek tüketimini keser ve bu sayede daha hızlı kilo kaybedeceğine inanır.Bilinenin aksine ekmeğin sağlığımıza katkısı tartışılmaz ve kilo verme sürecinde rolü büyüktür.Ancak bu noktada bilinçlenilmesi gereken konu tüketilen ekmeğin miktarı ve çeşitidir.Ekmeğinizi tam buğday, çavdar, çok tahıllı veya yulaflı tercih etmeli ve günlük tükettiğiniz miktarın bilincinde olmalısınız.
Tam Buğday Ekmeği Nedir?
Tam buğday ekmeği buğdayın bütün olarak öğütülmesiyle oluşan undan yapılmaktadır. Tam taneli tahıllar ise kepek, endosperm ve embriyo (rüşeym) olmak üzere üç tabakadan oluşmaktadır.
1- Kepek: Buğdayın dış kısmı yani kabuğudur. Buğdayın ağırlık olarak %15′ini oluşturur. Özellikle lif bakımından zengindir. Tahıl posası, B vitaminleri, mineraller, antioksidanlar yönünden zengin bir kaynaktır.
2- Endosperm: Buğdayın %82.5′luk kısmını oluşturur. Klasik beyaz un tamamen endospermden yapılır. Karbonhidratlar (özellikle nişasta) bakımından zengindir.
3- Rüşeym: Buğdayın çekirdek kısmıdır ve ağırlık olarak %2.5′unu rüşeym oluşturur. B1, B6 ve B9 (folik asit) vitaminleri ve lif bakımından zengindir. Rüşeymde birçok aminoasit, vitamin, mineral, omega 3 ve omega 9 yağ asitleri bulunur.
Neden tam buğday/çavdar/yulaflı ekmek tüketmeliyiz?
Posa bakımından zengin olduğu için daha uzun süre tok kalırsınız. Fakat beyaz ekmeğin posa içeriği çok daha azdır. Bu nedenle, beyaz ekmek tüketiminden birkaç saat sonra kişi açlık hissi duyar. Aynı zamanda posa bağırsak da hacim oluşturduğu için bağırsaklarda süpürge etkisi yapar ve bağırsak kanserine karşı koruyucu etki gösterir.
Tam tahıllı ekmekler yağ oranınızı düşürerek kilo kontrolüne yardımcı olur ve metabolizma hızınızın yavaşlamasını engeller. Diyetinizde tam tahıllı ekmek tüketmek kilo verme ve koruma sürecinde yardımcıdır.Düzenli tam buğday, çok tahıllı, yulaf ve çavdar ekmekleri tüketimi karın çevresi yağlanmasını azaltır.Vücudumuzun işlevinde büyük rolu olan B grubu vitaminleri tam tahıllı ekmeklerde bulunurken, beyaz ekmekte bulunmaz.Eksikliği durumunda yorgunluk, depresyon, halsizlik, zihin bulanıklığı, az görme gibi problemlerle karşılaşabileceğimiz bu vitamin grupları kendimizi dinç ve enerjik hissetmemizi sağlar.
Ekmeğin içindeki karbonhidratlar parçalanarak glikoza dönüşür. Ve beynimizin tek besin kaynağı glikozdur. Beyin hücreleri, ihtiyaçlarını depolayamadıkları için kan şekerine bağımlıdırlar. Esas olan, kan şekeri ritmini bozan basit karbonhidratları (beyaz ekmek, şeker, çikolata) beslenmeden uzaklaştırmaktır. Düzenli olarak buğday tüketmek kan şekeri kontrolü sağlar. Amerika Birleşik Devletleri Sağlık Bakanlığı’na bağlı olan FDA, %51 oranında buğday içeren gıdaların kolesterol ve doymuş yağ oranının düşük olduğunu, bunun da koroner rahatsızlıklardaki ve bazı kanser hastalıklarındaki riski azalttığını söylüyor.
Buğday, selenyum açısından zengin olduğundan cildin beslenmesine, kendini yenilemesine yardımcı olur ve cildin esnekliğini artırır dolayısıyla kırışıklık oluşmasını geciktirir. E vitamini ve çinko açısından zengin olmasıyla da cilde ışıltısını geri kazandırır.
