113 devlet üniversitesi ile YÖK, ÖSYM, TÜBİTAK, Savunma Sanayii Müsteşarlığı, DSİ, GAP, ÖİB gibi kurumların da aralarında bulunduğu 45 kamu kuruluşunun parası Hazine’de toplanacak. Uygulama ile kamunun nakit kaynaklarının etkin şekilde kullanılması ve borçlanma faizinin düşürülmesi hedefleniyor.
ERBAKAN 1 YILDA 10 MİLYAR $ TASARRUF ETMİŞTİ
Necmettin Erbakan’ın Refah-Yol Hükûmeti’ndeki ilk icraatlarından biri olan ‘Havuz Sistemi’nden (parası olan kamu kurumunun ihtiyacı olana finansman sağlaması) devlet 1 yılda 10 milyar dolar tasarruf etmişti. 28 Şubat’ın ekonomik analizini yapan Meclis Darbe Araştırma Komisyonu’nun raporuna göre havuz sistemiyle iç borçlanma faiz oranların da yüzde 2,1 düşüş sağlanmıştı. Ancak darbe girişimiyle uygulamaya son verilmiş, bankaların da 46 milyar doları hortumlanmıştı.
Necmettin Erbakan’ın Refah-Yol Hükûmeti’nde uygulamaya konulan ancak 28 Şubat darbesi ile sonlandırılan “Havuz Sistemi” yeniden hayata geçiriliyor. Hükûmet’in TBMM’ye önceki gün sunduğu torba tasarı ile genel bütçeli kamu idarelerinin nakit akışının yönetildiği ‘Tek Hazine Hesabı’ uygulaması 45 kamu kuruşu ve 113 üniversiteyi kapsayacak şekilde genişletildi. Böylece, tüm kamu idarelerinin mevcut banka hesapları kapatılarak, Merkez Bankası nezdinde Hazine adına açılacak ‘Tek Hazine Kurumlar Hesabına’ aktarılacak. Burada biriken para bankalarda nemalandırılacak. Uygulama kapsamında kurumların idari ve bütçe süreçlerinde ise herhangi bir değişikliğe gidilmiyor. Ancak sistem ileride diğer kurumları da kapsayacak şekilde genişletilebilecek. Havuzda toplanacak kamu kurumları arasında devlete ait 113 üniversitenin tamamı yer alıyor. YÖK, ÖSYM, TÜBİTAK, Savunma Sanayii Müsteşarlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü, DSİ, GAP Bölge Kalkınma İdaresi, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, kamudaki bazı genel müdürlükler ve başkanlıkların da aralarında bulunduğu 45 özel bütçeli tüm kuruluşun nakit akışı da Hazine’nin kontrolündeki ‘Tek hesapta’ toplanacak. Üst kurullar ve yerel yönetimler ise kapsam dışı tutuluyor.
Uygulama ile kamunun nakit kaynaklarının etkin şekilde kullanılması ve faizlerin düşürülmesi hedefleniyor. Düzenlemenin gerekçesinde, bazı ülkelerde tüm merkezi yönetim sektörünün sisteme dahil edildiği, bazı ülkelerde ise mahalli idarelerin, bütçe dışı fonların, yurt dışı menşeili proje hesaplarının bile ‘Tek Hazine Hesabı’ kapsamında değerlendirildiği vurgulandı. Türkiye’de uygulanan sistemin kapsamının sadece genel bütçeli idarelerin bütçe ödeme ve tahsilat hesapları ile sınırlı olduğuna dikkat çekilerek, kamu kaynağının büyük bir kısmının tek hazine hesabı kapsamı dışında yönetildiği, bu durumun kamu nakit yönetimi açısından büyük verimsizliğe neden olduğu hatırlatıldı. Yeni yapılan düzenleme ile sistemin kapsamının genişletilerek, kamunun nakit kaynaklarının Hazine Müsteşarlığı tarafından tek bir hesapta etkin bir şekilde takip edilmesi ve yönetilmesi sağlanarak, kamu nakit yönetiminin etkinliğinin artırılmasının amaçlandığı belirtildi.
İŞTE O KURUMLAR
Yükseköğretim Kurulu
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme
Merkezi Başkanlığı
113 üniversite
Savunma Sanayii Müsteşarlığı
Atatürk Kültür, Dil ve
Tarih Yüksek Kurumu
Atatürk Araştırma Merkezi
Atatürk Kültür Merkezi
Türk Dil Kurumu
Türk Tarih Kurumu
Türkiye ve Orta Doğu Amme
İdaresi Enstitüsü
Türkiye Bilimsel ve
Teknolojik Araştırma Kurumu
Türkiye Bilimler Akademisi
Türkiye Adalet Akademisi
Yükseköğrenim Kredi ve
Yurtlar Kurumu
Karayolları Genel Müdürlüğü
Spor Genel Müdürlüğü
Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü
Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü
Orman Genel Müdürlüğü
Vakıflar Genel Müdürlüğü
Türkiye Hudut ve Sahiller
Sağlık Genel Müdürlüğü
Maden Tetkik ve Arama
Genel Müdürlüğü
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü
Türk Akreditasyon Kurumu
Türk Standartları Enstitüsü
Türk Patent ve Marka Kurumu
Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu
Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı
Türk İşbirliği ve Koordinasyon
Ajansı Başkanlığı
GAP Bölge Kalkınma İdaresi
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı
Kamu Denetçiliği Kurumu
Ceza ve İnfaz Kurumları ile
Tutukevleri İş Yurtları Kurumu
Meslekî Yeterlilik Kurumu
Yurtdışı Türkler ve Akraba
Topluluklar Başkanlığı
Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı
Doğu Anadolu Projesi Bölge
Kalkınma İdaresi Başkanlığı
Konya Ovası Projesi Bölge
Kalkınma İdaresi Başkanlığı
Doğu Karadeniz Projesi Bölge
Kalkınma İdaresi Başkanlığı
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
Türkiye Su Enstitüsü
Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu
Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı
Helal Akreditasyon Kurumu
